Maria Nikolajevna Romanov (Russisch: Мaрия Николаевна Романова) (Peterhof, 14 juni 1899 – Jekaterinenburg, 17 juli 1918), grootvorstin van Rusland, is de derde dochter van tsaar Nicolaas II van Rusland en tsarina Alexandra Fjodorovna. Maria sterfy op 19-jarige leeftijd in Jekaterinenburg door het executiecommando van de bolsjewieken. Ze wordt vermoord samen met haar ouders, haar zussen (Olga, Tatjana en Anastasia), haar broer (Aleksej) en enkele kamerhulpen van de familie. Haar oom Michaël wordt vlak voor hen vermoord om de reactie van Nicolaas' neef, koning George V te peilen. Deze reageert echter niet, en dit leidt tot het uitroeien van de Romanovs.

Jeugd
De tsaar en tsarina hebben achtereenvolgens twee dochters (Olga in 1895 en Tatjana in 1897) gekregen: een erfgenaam is dus nog niet geboren. Hierdoor is Nicolaas’ jongere broer George nog altijd de wettige troonopvolger. Deze sterft echter in 1899, als Alexandra voor de derde keer zwanger is. De titel ‘tsarevitsj’ gaat hierdoor over op Nicolaas’ jongste broer Michael, al hoopt men dat het ongeboren kind snel de titel van hem zal over kunnen nemen. De laatste maanden van de zwangerschap wordt Alexandra erg ziek en men vreest zelfs voor het leven van moeder en kind. Het is dan ook een grote opluchting, als het met beide na de bevalling op 14 juni 1899 goed blijkt te gaan. Er is alleen geen nieuwe erfgenaam geboren, maar een dochter: Maria. Na Maria wordt er nóg een dochter geboren: Anastasia (1901).
Olga en Tatjana delen samen een slaapkamer en Maria met haar zusje Anastasia.

Opvoeding
Nicolaas en Alexandra willen hun kinderen zelf opvoeden, in tegenstelling tot vele andere Europese vorsten. Maria groeit op in een hecht en gelukkig gezin en trekt veel op met haar zussen. Maria en haar zussen worden door gouvernantes en leraren klaargemaakt voor hun toekomstige rollen als vertegenwoordigers voor hun vader en hun land: ze krijgen bijvoorbeeld verschillende soorten lessen, variërend van etiquettelessen tot piano- en taallessen. Vanwege de Duitse en Engelse achtergrond van hun moeder beheersen de grootvorstinnen veel talen: van Duits en Russisch tot Engels en Frans. De meisjes wordt ook op het hart gedrukt zich als een dame te gedragen, zodat ze later een goede positie op de koninklijke Europese huwelijksmarkt zullen hebben. Alexandra heeft altijd gevreesd voor Maria’s toekomstige huwelijkskeuzes, omdat zij altijd erg mollig is geweest in haar vroege jeugd. De tsarina is dan ook opgelucht, als Maria haar babyvet in de puberteit verliest. Maria bloeit dan op als een grote schoonheid, die vooral bekend staat om haar mooie, blauwe ogen. Ze wordt vaak als de mooiste van de vier grootvorstinnen beschouwd, maar ook als de minst elegante van hen. Al op jonge leeftijd wordt er dan ook al gesproken over huwelijkspartners voor de mooie Maria. Zo vindt hun tante, Victoria Maria, Maria een goede keuze voor haar zoon Louis Mountbatten.

Foto Boven: Van links naar rechts: Maria, Olga, Nicolaas, Alexandra, Anastasia, Alexej en Tatiana.

Tijd van onrust
Door de uitbraak van de Russisch-Japanse Oorlog en de politieke gevolgen ervan ontstaat er onrust in Rusland. De tsaar is dan ook blij dat hij het volk en de elite op 12 augustus 1904 eindelijk een troonopvolger kan presenteren: Aleksej. De vreugde is echter voor korte duur: al snel wordt duidelijk dat Aleksej lijdt aan de erfelijke en in die tijd dodelijke bloederziekte hemofilie. Alexandra roept de hulp in van de gebedsgenezer Grigori Raspoetin. Omdat het volk niet op de hoogte wordt gesteld van Aleksejs ziekte, vindt men de relatie tussen de tsarina en Raspoetin erg vreemd en krijgt Alexandra een slechte reputatie.

Wereldoorlog
Maria, haar moeder en zussen in 1913In 1914 breekt een tweede oorlog uit, waar Rusland bij betrokken raakt: de Eerste Wereldoorlog. Om een bijdrage te kunnen leveren, volgen tsarina Alexandra en haar twee oudste dochters Olga en Tatjana een spoedcursus tot verpleegsters. Maria en Anastasia worden echter te jong geacht om verpleegster te worden, maar mogen wel regelmatig kijken bij operaties. Maria en Anastasia hebben hun eigen ziekenhuis in de buurt van Sint-Petersburg, waar ze vaak te vinden zijn om gesprekken te voeren en spelletjes te spelen met de gewonde soldaten.

In 1916 bereikt de grootvorstinnen en de tsarina het schokkende nieuws dat Raspoetin vermoord is. En wel door prins Felix Joesoepov en grootvorst Dimitri Pavlovitsj, hun eigen familie! Alexandra en haar dochters zonderen zich enkele dagen af om te rouwen, maar gaan daarna weer aan het werk in de ziekenhuizen waar iedere hulp hard nodig is. Niet lang daarna komt Olga en Aleksej in contact met een jonge soldaat die, zo blijkt later, de mazelen heeft. Olga en Aleksej zijn de eerste zieken, maar al snel volgen Maria, Tatjana en Anastasia. Terwijl ze weer aan het herstellen zijn, begin t Russische Revolutie.

Revolutie
De oorlog zorgt voor veel onrust in Rusland. Als het Russische leger wordt gemobiliseerd, zijn veel burgers voor de Russische deelname aan de Eerste Wereldoorlog. Maar het leger behaalt weinig successen en in 1917 zijn er ruim zes miljoen Russische soldaten om het leven gekomen. Ook met de economie gaat het slecht: er zijn grote tekorten aan o.a. voedsel en brandstof. Tot grote onvrede onder de arme burgers gaat het voedsel dat er is, naar het leger en wordt de schaarste onder het volk groter. Daardoor ontstaan voedselrellen en opstanden, die gewelddadig worden onderdrukt door het leger van de tsaar. Honderden mensen komen hierbij om het leven of raken gewond. Dit zorgt alleen voor meer onvrede en in 1917 slaan de voedselrellen om in politieke opstanden. Het Russische volk projecteert zijn haat op de tsaar en zijn familie: de tsaar heeft immers zijn garde op zijn eigen burgers afgestuurd. Dit is enkel een directe aanleiding, waar het volk al lang op heeft gewacht: de tsarenfamilie is al langer impopulair, o.a. vanwege de Duitse afkomst van de tsarina Alexandra en haar band met de vermoorde Raspoetin.

Zie verder bij: Anastasia Nikolajevna Romanova

↑ Top

Gerelateerde artikelen:
(Laatste) Keizer Tsaar Nicholas (Nikolia) II Romanov van Rusland
Tsarina Viktoria Alix Helena Luise Beatrice (Alexandra) van Hesse en Rijn.
Olga Nikolajevna Romanova
Tatjana Nikolajevna Romanova
Maria Nikolajevna Romanov (dit artikel)
Anastasia Nikolajevna Romanova
Aleksej Nikolajevitsj Romanov

Referenties/bronnen:
1.Wikipedia.
2. Nieuwsuitzending EuroNews 24 augustus 2007, 22.45u
3. Laatste kinderen Russische tsaar gevonden, NU.nl, 1 mei 2008

- - - - - - - - - -

Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten

voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen...

geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres.

Hoogeveen, 3 sept 2009
Verhaal: © Harm Hillinga.